Hazenperikelen in perspectief

De Fortis Rotterdam Marathon ligt nu drie dagen achter me. Ik ben op maandag afgereisd naar Antalya (Turkije), waar zaterdag de Europacup 10.000m wordt gelopen. Nog dagelijks word ik, telefonisch, per email, op de diverse websites en vooral ook in mijn hoofd, geconfronteerd met het haaswerk voor Kamiel Maase. En dan natuurlijk zijn kritiek daarop. Diverse mensen zijn al aan het woord geweest hierover. Ik heb als coach van Michel Butter alles van zeer nabij meegemaakt en zal proberen vanuit mijn perspectief een en ander te verduidelijken.

Allereerst de organisatie. Eric Brommert is een enorme versterking in de organisatie omdat hij veel energie steekt in het overleg met de atleten, hazen en hun begeleiders. Ook het hazenoverleg en de opzet met een aantal verschillende racemanagers verliep juist ditmaal enorm goed en gestructureerd. In het verleden zaten wel eens verschillende bondscoaches door elkaar te praten en werden aan het ontbijt de volgende ochtend gemaakte afspraken weer onnodig gewijzigd. Wat een geneuzel vond ik dat altijd. Frans Denissen, racemanager van de groep van Kamiel Maase leidde de hazenmeeting zeer helder, kundig en ging in op alle details en valkuilen. Hij had zich duidelijk goed voorbereid, kende de hazen en maakte duidelijke afspraken. Michel was “leading” tijdens de eerste 15km en het gevraagde tempo was 3’03”/km. Omdat het tempo zo weinig verschilde met de kopgroep was men terecht extra beducht voor het mixen van groep 1 en 2 in de beginfase, met chaos als gevolg. Ook Eric Brommert benadrukte Michel en mij meerdere malen het belang van wat afstopwerk en het alert zijn op het niet laten mixen van die eerste 2 groepen. Frans Denissen zou er dan zo snel mogelijk tussenkomen met de motor en beginnen met de coaching van het tempo. Tevens zou ook de haas van groep 1, Koen Raymaekers, een tikkeltje “scherp” openen. Kamiel was overigens niet op de hazenmeeting aanwezig, terwijl zijn coach Bram Wassenaar als racemanager het overleg leidde voor de groep van Sander Schutgens en Jeroen van Damme. Michel en Kamiel hebben in de loop van het weekend overigens nog volop gelegenheid gehad om elkaar te spreken voor overleg.

Op de ochtend van de wedstrijd fiets ik met kamergenoot Carel van Nisselroy van het Novotel naar de Coolsingel en rijden we ook bewust nog even de Erasmusbrug op en neer en nog een paar nabijgelegen punten van het parcours. De koude, straffe wind valt toch erg tegen. Ik informeer mijn jongens hierover en zeg Michel dat hij de omstandigheden niet moet onderschatten.

Tijdens de race vervul ik geen rol voor de organisatie. Op de fiets ben ik wel lekker mobiel en kan ik op de fietspaden naast het parcours lekker uit de voeten. Op de Erasmusbrug zie ik tot mijn opluchting dat de gewenste afscheiding tussen groep 1 en 2 al duidelijk is ontstaan, al valt het toch wel grote gaatje me wel op. Daarna laat ik mij afzakken om te kijken hoe het mijn andere atleten vergaat. De groep Hugo van den Broek heeft zich mooi geformeerd, Christian de Lie is iets te snel gestart en loopt te zwemmen en ook Rens Dekkers loopt voor de vrouwenkopgroep in plaats van erin. Ik voorzie ze van informatie. Dan trap ik weer naar voren en zie Michel fors tegen de wind opboksen. Kamiel loopt ontspannen achterin. Ik zie Michel elke kilometer zijn klokje indrukken voor de laptimes. Op het 5km punt schrik ik een beetje van de 15.25 die Michel klokt. Frans gebaard op dat moment ook tot tempo naar Michel en de hazen. Michel en ik hebben oogcontact en ik doe hetzelfde. Dan gebeurd er iets waar ik me enorm over heb opgewonden en nu nog doe. Op ruime afstand van de groep, zo’n 50-60m erachter fiets ik een stuk door de berm om bij Frans te komen. Uiteraard blijf ik van het parcours. Mijn begeleiderspasje wappert om mijn nek. De motor met daarop zo’n overfanatiek KNAU-jurylid met groene armband komt op me afstuiven en te wijzen en te roepen over berisping en weet ik het allemaal. Even later schreeuwen Frans en ik naar elkaar over het tempo. Frans klaagt erover dat hij zijn werk niet kan doen om dezelfde reden als net beschreven, maar schat in dat die paar sec te langzaam geen ramp zijn, gezien de enorme wind en de indruk die hij op dat moment van Kamiel krijgt. Kamiel is al de gehele wedstrijd achterin de groep te vinden en communiceert ook niet met Michel. Ik zie Michel een aantal keer omkijken naar Kamiel en omdat het tempo dan wat dreigt terug te lopen coach ik Michel door te lopen. “Hou die 3’03” vast, regelmaat!” roep ik. Michel loopt vervolgens weer strak door. Duidelijk is wel dat vooral deze momenten van kijken en contact zoeken met Kamiel ervoor zorgden dat dit voornamelijk de km’s waren die te langzaan gingen. Net zoals de km’s met drankpost en veel tegenwind. Kamiel’s gezichtsuitdrukking is wat gefronst, wat achteraf meer voortkwam uit woede dan uit fysieke vermoeidheid. In de buurt van 13-14km is er opnieuw veel tegenwind. Het valt me ook nu weer op dat de Keniaanse hazen Michel totaal niet helpen, vooral achter hem lopen en hem zelfs een paar keer per ongeluk op de hakken trappen. Ik vraag Frans om de Kenianen aan te sporen om wat te gaan helpen zodat Michel wat langer door zou kunnen. Hij geeft aan er niet langs te kunnen en inderdaad zit daar onze vriend met de groene KNAU armband weer naar ons te wijzen. We roepen beide naar de Keniaanse jongens: “Please assist the mzungu with te pace”.

Op 15km gebaart Michel uit te stappen, hij liep wat in het rood, logisch gezien het tempo dat hij solo liep in de wind: 46’09”. De km-tijden zoals Michel ze klokte: 3’06”, 3’04”, 3’03”, 3’04”, 3’08” (15’26”), 3’05”, 3’08”, 3’02”, 3’03”, 2’59” (15’19”/30’45”), 3’03”, 3’01”, 3’00”, 3’05” en 3’11” (15’23”/46’09”).

Michel drinkt zijn bidon leeg dribbelt terug naar het 15km punt en na 3min pakt hij de groep Hugo op in de gevraagde 3’16”/km. Omdat Ronald Schröer er al uit was vraag ik Michel om deze groep over de Erasmusbrug (28km, met veel tegenwind) te loodsen. Daarna beslist niet verder. Na afloop is Michel trots en voldaan. Ook al ging het wat te langzaam, hij had toch goed werk verricht en daarna nog zijn teamgenoot op sleeptouw genomen. Hij had genoten en makkelijk gelopen van 15 naar 28km in dat tempo, zag zijn maatjes Rens en Chris 3e en 4e worden op het NK en kreeg, ook uit de directe omgeving van Kamiel, complimenten over het haaswerk.

Omdat ik met Rens meeging naar de persconferentie was ik er getuige van dat Kamiel in een volle perszaal zijn beklag kon doen over het slechte haaswerk. Hij repte over tussentijden van meerdere malen ruim boven de 3’10”, over een schoolvoorbeeld van totale miscommunicatie, over “harder i.p.v. zachter” en over “je zou verwachten dat zo’n jongen toch kan klokkijken” en Kenianen die al vroeg afhaakten terwijl ze daarvoor al niet eens een windscherm vormden. In sommige punten had Kamiel gelijk. Ja, en 46’09” is inderdaad geen 45’45”. De hele Nederlandse pers noteert zijn verhaal. In de bus terug naar het hotel roept Kamiel me bij zich. Hij begrijpt het echt niet en zit met vele vraagtekens in zijn hoofd. Samen proberen we de langzame eerste km’s te verklaren (afstoppen), vertel ik hem over de fanatieke KNAU-er met armband, bespreken we het matige optreden van de Kenianen. Ook wijs ik hem erop dat hij zelfs in dit tempo de 2e helft in bijna 1.06’ liep. Wat me opvalt is het feit dat, gezien zijn frustratie en teleurstelling, er in hem nog een enorme gedrevenheid lijkt te zitten. Het gesprek verloopt in alle rust en respectvol, geen kwaad woord hierover wat mij betreft. Kamiel is gewoon teleurgesteld en begrijpt het gewoon echt niet. Een kwartier eerder heeft wel de volledige Nederlandse pers zijn verhaal opgetekend en heb ik het gevoel dat ik Michel moet voorbereiden op veel negatieve publiciteit. In het hotel is Michel uiterst verbaasd en voelt de pret behoorlijk gedrukt. We bespreken zijn optreden uitvoerig. Inderdaad, te langzaam is te langzaam. Maar Michel vertelde ook dat hij moeite had contact te maken met Kamiel en ook met Frans op de motor. Ook was er even verwarring over “zachter” en dan weer “harder” en waren de Kenianen best wel irritant.

De volgende dagen bericht de media inderdaad uitvoerig over de falende hazen. Met name Frans Denissen krijgt forse kritiek maar mag gelukkig zijn kant van het verhaal belichten. Vanuit Turkije heb ik nog een aantal maal contact met Michel. Gelukkig kan hij goed omgaan met hetgeen er in de pers staat. Hoort er allemaal bij, maar ik hou het goed in de gaten, hij is tenslotte nog jong. Laten we trouwens niet de realiteit uit het oog verliezen: het draait op zo’n dag om de topper die het NR gaat aanvallen en het verhaal van de haas is natuurlijk terecht ondergeschikt. Zo zal het over een paar jaar wellicht ook gaan als Michel zelf ergens een hoofdrol mag gaan spelen, laten we het hopen.

Gister krijg ik van Michel een sms-je: “Kamiel heeft mijn telefoonnummer opgevraagd bij de KNAU en mij gebeld. Alles uitgepraat en wat mij betreft klaar. We richten ons nu op onze prestaties, hij op succes in Göteborg en ik op Watford.”

Wat een kanjers denk ik. En wat een goede actie van Kamiel, echt super van mens tot mens. Respect! Voor mij is het nu ook klaar.

Guido Hartensveld - 13 april 2006